Seksualiteit: niet het eerste onderwerp waar je misschien aan denkt bij eetstoornissen. En toch speelt seksualiteit een grote rol bij het ontstaan, behouden en herstellen van een eetstoornis.
Ontstaan
Er is niet altijd een hele duidelijke ontstaansreden aan te wijzen voor het ontwikkelen van een eetstoornis. Vaak begint het ontstaan van een eetstoornis met een gedachte als: Gezonder willen leven, iets afvallen. Maar slaat deze gedachten om naar volledig doorslaan en een obsessie rondom voeding, het lichaam en/of bewegen. En toch kom ik (vaker dan je denkt) tegen dat de eetstoornis een manier is geworden om om te kunnen gaan met seksualiteit.
Seksueel misbruik
Seksueel misbruik kan de start van onvrede over het (eigen) vrouwelijk lichaam zijn. Met als gevolg dat het lichaam en haar vrouwelijkheid wordt verafschuwd. De overtuiging dat het vrouwelijke lichaam: rondingen, billen, borsten, menstruatie ervoor hebben gezorgd dat het misbruik heeft plaatsgevonden, kan ontstaan. Uiteraard geldt dit niet voor iedereen. Misbruik is een zeer traumatische ervaring en iedereen dealt er op zijn of haar eigen manier mee. Het kan als een enorme vorm van controle voelen om zelf je eigen lichaam aan te kunnen passen. Om zelf het idee te hebben dat jij bepaalt wat er met je lichaam gebeurt en niet iemand anders. Ook omdat het de illusie kan wekken dat seksueel misbruik in de toekomst voorkomen kan worden.
Van meisje naar vrouw
Elk meisje dat in de puberteit komt, merkt dat haar lichaam verandert als gevolg van hormonen. Het veranderen van een meisje naar een vrouw kan als lastig en ongewenst ervaren worden. In de praktijk zie ik bij sommige cliënten een sterke wil het lichaam hetzelfde te willen houden. Waarbij een grote weerstand is tegen het veranderen naar een meer volwassen lichaam. Angst voor het onbekende en de angst voor het afsluiten van de kindertijd komen hier naar voren. Waarin cliënten uitspraken kunnen doen als: “Als ik hulp nodig heb (dus meer kind ben) maken papa en mama minder ruzie, dan blijven ze wel bij elkaar en zijn ze liever voor mij.” De eetstoornis heeft dan als functie het bij elkaar houden van papa en mama, of het blijven ontvangen van liefde.
Behoud
Een veelgehoorde reden om de eetstoornis niet los te laten is angst. Zoals hierboven aangehaald, angst dat ouders uit elkaar gaan of angst dat je geen liefde meer ontvangt. Angst voor wat andere mensen gaan denken over het lichaam wanneer het (eventueel) verandert. Een angst voor verandering, dat mensen die je een tijdje niet hebt gezien, jou alleen precies hetzelfde mogen zien zoals je al was. En de wens om de mooiste, dunste, meest begeerlijke persoon te zijn van je vriendengroep. Angst dat wanneer je in een relatie bent, bang bent dat hij of zij het uit zou maken omdat jouw veranderende lichaam niet geaccepteerd zou worden. Angst dat jouw geliefde alleen maar bij jou is voor jouw lichaam en niet voor wie je echt bent. Hier is de wens juist wel een aantrekkelijk lichaam te hebben in tegenstelling tot het lichaam zo onaantrekkelijk mogelijk te maken zoals eerder beschreven. Je uiterlijk zien als de enige manier om op te vallen bij het geslacht waar je op valt is een mega grote valkuil. Op deze manier creëer je gevangenschap voor jezelf, een situatie waar je ogenschijnlijk niet uit kan stappen. Onthoudt: Je hebt een lichaam, je bent het niet.
Wat wel doen?
- Stop met het zien van je lichaam als object, dat bepaalde situaties voor je gaat oplossen.
- Verbreed je kijk op je lichaam en realiseer je dat je meer bent dan alleen je uiterlijk.
- Leer sterker in je schoenen staan door gesprekken te hebben over jouw kijk op seksualiteit en je lichaam.
- Leer vertrouwen op jezelf en je lichaam door bijvoorbeeld een zelfverdedigingscursus te volgen. Of ga boxen (het liefst met mannen en vrouwen). Dit geeft je een gevoel van kracht en zelfverzekerdheid.
- Ga je zelf eens kritische vragen stellen wanneer je in een relatie bent. Zou je met deze persoon je leven willen delen als hij of zij alleen maar bij jou is voor je lichaam en niet voor wie je bent? Hoe ga je dat dan doen wanneer jullie allebei oud en bejaard zijn. Wat geeft jullie relatie waarde en diepgang?
- Ga de relatie met jezelf aan. Raak jezelf eens aan op een niet-seksuele manier. Streel je lichaam en koester het, geef het de liefde die het verdient. Smeer jezelf eens in na de douche.
