Dit een vraag die ik vaak krijg van ouders of mensen om mij heen die zelf nooit met een eetstoornis te maken hebben gehad. Hoe is het om een eetstoornis te hebben is net zo’n vraag, die op hetzelfde neerkomt.
Soort eetstoornis
Het maakt niet uit wat voor eetstoornis of eetprobleem iemand heeft. Het maakt ook niet uit welk gedrag iemand laat zien. Of iemand nou spuugt, veel of weinig eet, compenseert, veel of weinig beweegt of iets anders doet, of er helemaal niets aan de hand lijkt te zijn van buitenaf. Het maakt ook niet uit hoe het lichaam eruit ziet. of er sprake is van onder of overgewicht, een gezond, te laag of te hoog BMI. Het boeit ook niet of er door een deskundige is gezegd dat er sprake is van een eetstoornis, of dat er juist ontkent is dat er sprake is van een eetstoornis.
Niemand kan bepalen dat jij geen eetstoornis hebt
Niemand, ik herhaal niemand(!) kan bepalen dat jij geen eetstoornis hebt. Want dit gene die dit zegt zit niet in het lijf, en hoofd van diegene waar het over gezegd is wordt. Een eetstoornis is niet zichtbaar aan de buitenkant, een eetstoornis is onzichtbaar. Ja je kan op een gegeven moment eetstoornis gedrag gaan zien als omstander. De medische wereld vindt het super fijn om ziektebeelden in hokjes te kunnen stoppen. Dit wordt gedaan voor eetstoornissen met behulp van de DSM 5. Het in hokjes willen stoppen van mensen met een bepaald ziektebeeld, zorgt er in de praktijk niet-geregeld, maar super vaak voor dat er tegen iemand met een eetstoornis wordt gezegd dat er geen sprake is van een eetstoornis. Deze uitspraak zorgt voor een golf aan nare gevoelens bij de persoon in kwestie. terwijl omstanders opgelucht kunnen zijn dat er geen eetstoornis. Maar hij is er wel, hij zit in het hoofd van de ander. En in het hoofd is waar een eetstoornis zit, niet in een lijf, of in een hokje van de DSM-5.
DSM 5
Bron: artsenwijzer:
Anorexia:
Dit criterium is in DSM-5 vervallen.Er wordt onderscheid gemaakt in het beperkende type (geen of zeer weinig voedsel tot zich nemen) en het purgerende type (eetbuien en daarnaast weinig eten, braken, laxeren of diuretica gebruiken). Beiden komen al dan niet voor met een extreem bewegingspatroon. Als de eetstoornis niet aan alle DSM-criteria van Anorexia Nervosa voldoet, spreken we van eetstoornis NAO (niet anderszins omschreven).
Binge Eating Disorder
De eetbuistoornis kan worden gedefinieerd als boulimia nervosa zonder compensatoir gedrag. Deze eetstoornis is een nieuwe categorie in de DSM-IV en is slechts als een ‘voorlopige diagnose’ geïntroduceerd. Verder onderzoek moet nog plaatsvinden voordat deze eetstoornis officieel wordt opgenomen in de DSM. Inmiddels is DSM-5 uitgegeven en wordt deze eetstoornis wel onderscheiden, alleen de criteria worden nog niet toegepast bij het stellen van de diagnose.
Hoewel er in de wetenschappelijke literatuur nog veel discussie is, blijkt dat in de praktijk de eetbuistoornis als aandoening geaccepteerd is. Formeel valt zij onder de eetstoornis NAO (niet anderszins omschreven) in de DSM-IV. Belangrijk is dat de arts verwijst naar een diëtist die gespecialiseerd is in de behandeling van eetstoornissen, zie hiervoor www.dietisten-eetstoornissen.nl.
Boulimia
Deze eetstoornis wordt gekenmerkt door het optreden van eetbuien (het consumeren van grote hoeveelheden voedsel in een beperkte tijd, waarbij controleverlies ervaren wordt). Er treedt compensatiegedrag op om gewichtstoename te voorkomen. Dit gebeurt in de vorm van braken, misbruik van laxantia, diuretica of klysma’s, overmatig bewegen of extreem lijnen. Er is veelal sprake van een normaal lichaamsgewicht. Lichaamsvorm en lichaamsgewicht bepalen in belangrijke mate de zelfevaluatie.
Er wordt onderscheid gemaakt in het beperkende type (geen of zeer weinig voedsel tot zich nemen en overmatig bewegen) en het purgerende type (braken, laxeren, diuretica of klysma’s gebruiken). Als de eetstoornis niet aan alle DSM-criteria van Boulimia Nervosa voldoet, spreken we van eetstoornis NAO (niet anderszins omschreven). Belangrijk is dat de arts verwijst naar een diëtist die gespecialiseerd is in de behandeling van eetstoornissen, zie hiervoor www.dietisten-eetstoornissen.nl
http://www.artsenwijzer.info/site/?page=10&lg=nl
Gevoel
Gedachten die zich constant opnieuw herhalen. Bang zijn dat andere mensen je dik vinden of niet leuk vinden. Gigantische onzekerheid. Alles willen plannen en controleren wat er gebeurt op een dag, om enig grip te kunnen krijgen op de mega onrust die je voelt in je hoofd. Een tsunami de hele dag die tegen de binnenkant van je schedel beukt. Bang om af te spreken met mensen, omdat je misschien wat moet gaan eten, of dat ze iets raars aan je zien. Constant vergelijken met anderen, en altijd negatief over jezelf praten. Ik ben lelijk, dik, dom niets waard. Niet gezellig of leuk. Ik kan beter gewoon alleen thuis blijven dan ben ik niemand tot last. Ik wil alles goed kunnen doen en perfect op school, dan voel ik mij misschien eventjes goed. De hele dag bezig met cijfertjes en meetmoment, mijn lichaam checken op allerlei manieren, met mijn handen, in de spiegel, met mijn kleding op de weegschaal. Alles wat ik eet van te voren plannen en bedenken. En dit alles wordt gedacht binnen een halve minuut, en dan begint het weer op nieuw.
Hoe het voelt om een eetstoornis te hebben
Het begint soms al zonder dat je het zelf opmerkt, heel onschuldig, je kan er soms zelfs complimenten van andere door krijgen, hun hebben niet door wat er gebeurt. Er ontstaat een eetstoornis bij je, en het voelt prettig en veilig voor je. Mensen om je heen hebben het te laat door dat je in de greep van een eetstoornis bent gekomen, en je komt er steeds dieper in, het voelt alsof je er (zelf) niet meer uit kan komen.
Gevangen in een eetstoornis. Het voelt alsof je vastzit in een gevangenis. Een gevangenis waar de cel van open staat en je zo uit kan lopen, en het liefst wil je er ook zo snel mogelijk uit. Echter die gevangenis is zo gevoelsmatig veilig geworden, het is je vertrouwde plek geworden. Je ziet niet meer dat je makkelijk uit die gevangenis kan stappen.
Stukje van Anoniem:
“ De eetstoornis voelt als vertrouwd, ook al heeft de eetstoornis mij zo vaak bedrogen, het vindt telkens wel geloofwaardige smoezen en ‘bewijzen’ waardoor ik toch telkens in het geloof. Het voelt en ziet er allemaal zo erg realistisch uit. Het enge van een eetstoornis is ook dat het van alles doet om te overleven, terwijl jij langzaam verdwijnt. Als je in een van zijn trucjes bent getrapt, dus de eetstoornis een vinger heb gegeven, pakt het snel je volledige hand in een sterke greep. Sommige handelingen die je ‘moet’ doen van de eetstoornis, voelen ook werkelijk als goed op dat moment. De eetstoornis werkt namelijk veel met je gevoel, en niemand houdt ervan om zich slecht te voelen. Maar de eetstoornis zorgt alleen voor ‘quick fixes’, die je alleen maar verderweg halen van je werkelijke doelen, en het leven zelf. Ze zijn nep, een erge schijnveiligheid, waar ik nu nog vaak in trap.
Ik leef niet meer naar de echte waardes en dingen die ik belangrijk vindt in het leven. Zo ben ik een heel ander persoon geworden door de eetstoornis. Een persoon die ik niet ben, of ooit zou willen zijn. Ik ben als persoon heel negatief geworden, en ook ben ik rigide geworden, een zwart wit persoon en reageer ik soms veel agressiever op bepaalde dingen die gezegd worden door mensen waar ik heel veel van houdt.
Door een eetstoornis is mijn zelfbeeld gigantisch negatief, de manier waarop ik tegen mezelf spreek (mijn gedachten) Zijn negatief, kritisch en afkeurend. Ik ben door mijn eetstoornis alleen maar perfectionistische onzeker en depressiever geworden en ik heb nul zelfvertrouwen. Heleboel van je goede eigenschappen die je bezit laat de eetstoornis nu tegen je werken in zijn voordeel.
Je prioriteiten kunnen ook door een eetstoornis gaan veranderen. Naar prioriteiten waar de echte jij geen eens achter staat. Zo ben ik bijvoorbeeld veel meer “Nee” gaan zeggen, tegen de dingen waar ik graag “Ja” op had willen zeggen. Zoals een leuke (gezamelijke) activiteit, of spontaan iets gaan doen. Hoe leuk het mij eigenlijk werkelijk lijkt, en hoe graag ik het ook wil doen, ik zeg toch “Nee”. Omdat ik in mijn hoofd iets anders heb bedacht. Of omdat ik bang ben dat ik niet mijn vaste (eet en beweeg) schema kan doen. Niets mag de plannen van de eetstoornis in de weg zitten. Steeds meer en meer geïsoleerd leven. Naast het afzeggen leef je ook meer en meer geïsoleerd doordat door dat je altijd voor 30% in hoofd bezig bent met de eetstoornis en nooit echt voor de volle 100% met je aandacht aanwezig bent
Een eetstoornis zou voor ieder persoon weer anders aanvoelen. Iedereen is namelijk anders en ervaart alles anders. Ook kan de eetstoornis eerst voor de persoon in kwestie heel fijn voelen en daarna steeds meer belemmerend werken.
Als ik in het kort met woorden zou moeten vertellen hoe het voelt om een eetstoornis te hebben zijn dit de eerst woorden die in mij opkomen: “vast, eenzaam, alleen, leeg, angstig, beperkt, belemmerend, streng, obsessief, frustrerend, gevangen, vermoeiend, stressvol, (schijn)veiligheid”. Een eetstoornis beroofd mij alleen maar. Het bedriegt mij, door zijn slechte leugens mooi te verwoorden, en het gevoel wat het mij geeft. Het is gemakkelijk om in deze mooie (valse) beloftes te geloven. Het voelt als een vorm van controle, terwijl ik eigenlijk steeds minder controle heb. Want als ik eerlijk ben heeft de eetstoornis in werkelijkheid controle over MIJN leven, en heb ik totaal geen controle op de eetstoornis of wat ik nou daadwerkelijk aan het doen ben.”
