Niet weten wie je bent, wat je wil en wat of wie je leuk vindt, is iets wat vaak het geval is wanneer je een eetstoornis of eetprobleem hebt. Even als een hyperfocus op wat je zegt en doet, en de gedachte dat andere iets van je vinden. Je onzeker voelen in (onbekende) sociale situaties en een eetstoornis gaan vaak hand in hand. Hoe komt dit en hoe kom je ervan af?
Kleiner wordende vriendenkring
Het sociaal netwerk neemt vaak af wanneer je een eetstoornis hebt. Dit komt doordat je sociaal minder zeker wordt (en/of doordat je fysiek gezien niet meer in staat bent om af te spreken.) Vervolgens zie je dat de persoon in kwestie zichzelf afkeurt en afwijst omdat hij of zij geen vrienden kan maken en onderhouden, en er hierdoor nog meer onzekerheid ontstaat.
Onzeker zijn over hoe je eruit ziet, over wie je bent en wat je doet of zegt, kan voor sociale onzekerheid tot gevolg hebben. Deze sociale onzekerheid wordt aangewakkerd doordat je zelf de hele dag bezig bent met hoe je eruit ziet, en dan met name gefocust bent op alles wat niet goed is aan jezelf. Hierdoor krijg je het idee dat andere al die minpunten ook zien. En wanneer je met de gedachte dat jij lelijk bent een gesprek in gaat, voel jij je onzeker en merk je dat een gesprek niet vrij en gemakkelijk zou verlopen.
Extra kwetsbaar
Wanneer jij je onzeker voelt en je steeds meer afgezonderd en meer tijd alleen doorbrengt, ben je extra kwetsbaar. Hierdoor ben je minder weerbaar tegen nare eetstoornis gedachten, en ziet de eetstoornis kans om steeds meer regeltjes, belemmerende overtuigingen en nare gedachten in je leven te introduceren. Die op hun beurt, voor nog meer onzekerheid en afzondering zorgen.
Onderzoek
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mensen altijd denken dat andere hen minder aardig vinden dan in werkelijkheid zo is. Dus wanneer er aan een persoon wordt gevraagd, hoe aardig denk jij dat deze groep mensen jou vindt op een schaal van 1 op 10? Waarbij 10 zeer aardig is en 1 zeer onaardig? Schat die persoon bijvoorbeeld een 6, terwijl de groep een gemiddelde heeft van een 9. Wanneer je verwacht dat andere je niet aardig vinden, ga je je automatisch minder vrij gedragen en voel je je sneller oncomfortabel in de interactie met andere. Wanneer er tegen de onderzoekspersonen werd gezegd dat op basis van hun persoonlijkheidskenmerken, de groep mensen die zij gingen ontmoeten perfect bij hen past en de onderzoekspersoon hierdoor graag zou mogen bleek dat wanneer de personen wisten dat ze aardig gevonden zouden worden, zij zich veel vrijer en zelfverzekerder gingen gedragen. Uiteraard was er helemaal geen vooronderzoek gedaan naar de persoonlijkheidskenmerken van de groep. Het ‘weten’ dat andere je aardig vinden zorgde alleen al voor meer zelfvertrouwen in sociale situaties.
Vrienden helpen je te ontdekken wie je bent
Mensen met een eetstoornis ervaren vaak naast dat zij steeds minder vrienden hebben, ook dat ze meer homogene vrienden hebben. Vaak een vriendengroep die elkaar allemaal kennen. Doordat je vrienden allemaal redelijk dezelfde types zijn, wordt je niet geprikkeld om andere delen van jezelf te ontdekken. Want juist door meerdere soorten vrienden in je leven te hebben, ontwikkel je je eigen ik en leer je wie je bent. De ene vriend geeft jou diepgaande gesprekken, terwijl de ander vriend je een luchtige grappige kijk op de wereld geeft. Weer een ander vriend is een natuurliefhebber waarmee je graag wandeld in het bos. Deze verschillende vrienden zijn totaal verschillende types, en zullen waarschijnlijk niet goed met elkaar overweg kunnen. Terwijl ze jou wel delen van zichzelf kunnen geven, waardoor jij meer over je eigen interesses en normen en waarden leert. Wanneer je dan in een nieuwe situatie komt, met verschillende types. Weet jij dat jij ook met verschillende soorten mensen een klik kan hebben en bij die ander iets kan halen wat jou als persoon kan laten groeien. Jij bestaat namelijk uit verschillende delen, en deze delen kan je laten groeien of laten afnemen. Je omgeving (die jij kiest) is hier verantwoordelijk voor.
Wat te doen?
Ga altijd nieuwe situaties aan met de gedachten: “Zij vinden mij aardig”. Dat zou in het begin wellicht wat onwennig zijn. Maar bedenk je dat de gedachten “Zij vinden mij vreemd/onaardig/lelijk” je ook niets op (heeft) geleverd. En ten tweede ga actief je vrienden en kennissenkring uitbreiden met verschillende type personen, om op deze manier te ontdekken wie je bent en waar je voorstaat. Hierdoor krijg je meer zelfvertrouwen en voel je je zekerder over jezelf in sociale situaties.
